آرمان قدس و پیوند ناگسستنی عراق با محور مقاومت

یکی از موضوعاتی که طی ماه‌های گذشته و به طور مشخص ار زمان آغاز روند عادی‌سازی با رژیم صهیونیستی توسط امارات و بحرین در 15 سپتامبر 2020 (25 شهریور 1399) در محافل سیاسی و رسانه‌ای عراقی و در سطح منطقه مطرح شده، بحث ورود بغداد به این پروژه بود. عدم محکومیت جدی این رویداد توسط دولت و همچنین انتقاد سطحی به آن توسط گروه‌های سیاسی، شائبه‌های پیرامون کمرنگ شدن مسأله فلسطین در جامعه بحران زده عراق و کاهش اتحاد ایدئولوژیکی با محور مقاومت مطرح شد.

در این میان اما اکنون پس از سیر اتفاقات اخیر در فلسطین اشغالی که با تجاوزات رژیم صهیونیستی به نمازگزاران مسلمان، حملات هوایی به نواز غزه و کرانه باختری همراه شده، واکنش شدیداللحن دولت و جریان‌های سیاسی عراقی از یک سو، نمایان‌گر کوبیده شدن میخ نهایی بر تابوت ورود بغداد به روند عادی‌سازی مناسبات اعراب با صهیونیست‌ها است و از سوی دیگر، نشان‌گر فهم نادرست از ملی‌گرایی عراقی و رویای خام سوق یافتن عراق به دامن محور کشورهای عربی ضد محور مقاومت در منطقه می‌باشد.

موج گسترده واکنش مخالف عراقی‌های به حملات ددمنشانه رژیم صهیونیستی

در چند وقت اخیر مقامات سیاسی و حزبی عراقی به شکلی یکدست و گسترده حملات رژیم صهیونیستی به مسلمانان در مسجد الاقصی را محکوم کرده‌اند. در مهم‌ترین واکنش وزارت امور خارجه عراق در 8 می 2021 (18 اردیبهشت 1400) حمله نظامیان رژیم صهیونیستی به مسجد الاقصی را محکوم کرده بود. دستگاه دیپلماسی عراق در بیانیه‌ای اعلام کرد: دولت عراق حمله نظامیان اسرائیلی به مسجد الاقصی و ایجاد رعب و وحشت در میان نمازگزاران فلسطینی را محکوم کرده بود. وزارت امور خارجه عراق در ادامه ضمن اعلام همبستگی دولت و ملت عراق با ساکنان قدس شریف؛ خواهان توقف این حملات خصمانه علیه مردم فلسطین شده بود.

همچنین، مقتدی صدر در 8 می 2021 (18 اردیبهشت 1400) رهبر جریان صدر  در توییتی درباره قدس نوشته بود: «نجف حامی فلسطین بر علیه دشمن شما و دشمن خدا و  اسلام و ادیان است. همه اقدامات تجاوزکارانه در میان سکوت محض سران عرب و مسلمان رخ می‌دهد، گویا که قدس اسرائیلی است به جای اینکه قدس متعلق به ساکنان آن باشد.» مقتدی صدر در همین توئیت نوشته بود: این پیام از نجف اشرف به ساکنان قدس شریف و برادران فلسطینی است که ما با شما، ضد دشمن ما و دشمن شما و در واقع دشمن خدا، بشریت، اسلام  و ادیان هستیم.

علاوه بر این مواضع مقتدی صدر، در جدیدترین موضع‌گیری جریان صدر در 11 می 2021 (21 اردیبهشت 1400) از آمادگی خود برای دفاع از مسجد الاقصی در برابر صهیونیست‌ها اطلاع داده بود. در همین راستا، «ابو یاسر» معاون جهادی مقتدی صدر رهبر جریان صدر عراق اعلام کرده که ما آمادگی کامل خود را اعلام می‌کنیم و آماده جانفشانی برای مقدسات از جمله قدس شریف و مسجد الاقصی هستیم.

همزمان با این اظهارات، دفتر صدر در بیانیه‌ای اعلام کرد: مقتدی صدر رهبر جریان صدر عراق تلفنی با «اسماعیل هنیه» رئیس دفتر سیاسی حماس و «زیاد النخاله» دبیر کل جهاد اسلامی فلسطین گفتگو کرده است. در این بیانیه آمده است: صدر بر آمادگی کامل برای حمایت از ملت فلسطین و مبارزان فلسطینی تاکید کرده است و حملات کوبنده رزمندگان فلسطینی به دشمن صهیونیست را مورد تمجید قرار داده و در این باره تبریک گفته است

علاوه بر جریان صدر به عنوان یکی از جریان‌های اصلی نماینده کلی‌گرایی عراقی، سید عمار حکیم، رهبر جریان حکمت ملی عراق در پیامی به مناسبت روز قدس در 7 می 2021 (17 اردیبهشت 1400) به مناسبت روز جهانی قدس اعلام کرده بود: روز جهانی قدس یادآور مظلومیت فلسطین عزیز و ملت دوست و برادر و مسئله عادلانه آنهاست که در همه وجدان‌های زنده ریشه دوانده است. این روز فرصتی برای تجدید عهد با مسئله نخستین مسلمانان و اعراب است.

در اظهارنظری دیگر، عمار حکیم در 11 می 2021 (21 اردیبهشت 1400) با محکوم کردن اقدامات رژیم صهیونیستی در پیامی گفت: تحولات امنیتی پرمخاطره‌ای که بیت المقدس، غزه و بسیاری از دیگر شهرهای فلسطینی شاهدند، اقدام فراگیر جهانی در حمایت از مظلومیت ملت صبور فلسطین و متوقف کردن طرح گرفتن زمین‌های آباء و اجدادی‌شان از آنها و تعرض به کرامت آنها را ضروری می‌کند. وی خطاب به مجامع بین‌المللی تاکید کرد: «سازمان همکاری اسلامی، اتحادیه عرب و شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل و نهادهای حقوقی و انسانی جهان موظف به موضع‌گیری قاطع و دخالت فوری برای پایان دادن به وضعیت بحرانی و بازگرداندن وضع به مسیر صحیح هستند.»

از سوی دیگر «نوری المالکی» رئیس ائتلاف دولت قانون عراق هم با اشاره به بی سرانجام بودن تحرکات عادی سازی روابط میان سازشکاران و رژیم صهیونیستی به تمجید از حملات رزمندگان مقاومت فلسطین علیه رژیم غاصب پرداخت. وی در توییتی اعلام کرد: «ای قهرمانان مقاومت فلسطین ما به شما حملات دلاورانه علیه رژیم صهیونیستی غاصب را تبریک می‌گوییم.»

نقش بر آب شدن توهم ورود عراق به روند عادی‌سازی مناسبات با صهیونیست‌ها

با تامل و دقت‌نظر در موضع‌گیری‌های دولت و سران جریان‌های سیاسی عراقی به وضوح می‌توان به این نکته پی برد که آن‌ها اعم از اینکه تحت عنوان چه اسامی یا چه جریان گفتمانی باشند در ارتباط با مساله فلسطین و پی‌گیری آرمان‌های مبارزه با رژیم صهیونیستی کم‌ترین تردید را داشته و حامی مبارزان مسلمان در مسجد الاقصی، نوار غزه و کرانه باختری هستند.

همچنین، آمادگی جریان‌های سیاسی عراقی برای حمایت همه‌جانبه از مسلمان مظلوم فلسطینی و ورود به مبارزه با صهیونیست‌ها برای دفاع از قدس شریف، بازگو کننده این واقعیت است که موضوع پیوستن عراق به روند عادی‌سازی مناسبات، بیشتر زاییده تبلیغات و شانتاژ خبری رژیم‌های سازش‌کار غربی، رسانه‌ها و نهادهای جاسوسی رژیم صهیونیستی و پروپاگاندای رسانه‌های غربیِ وابسته به لابی‌های صهیونیسم بوده و هیچ‌گونه مبنای واقعی نداشته است.

جنس متفاوت ملی‌گرایی عراقی از ملی‌گرایی عربی

از بعدی دیگر واکنش جریان‌های سیاسی عراقی به حولات قدس روشنگر جنس و محتوای واقعی ناسیونالیسم عراقی می‌باشد که در سال‌های اخیر کانون توجه و سرمایه‌گذاری دشمنان محور مقاومت برای دور کردن عراق از جبهه مقاومت اسلامی در منطقه بوده است. ناسیونالیسم عربی طی دهه‌های ابتدای قرون بیستم متولد شد که اوج آن در اواسط قرون بیستم در جریان رهبری جمال عبدالناصر در مصر و بعدها رژیم بعث در عراق بازنمود پیدا کرد. اما در دهه‌های اخیر ناسیونالیسم عربی بر خلاف شعارهای اولیه خود به سمت سازشکاری و تسلیم در برابر قدرت‌های بزرگ جهانی به ویژه ایالات متحده آمریکا گرایش پیدا کرده و از ماهیت اولیه خود تهی شده است.

نماد بارز این مساله در قالب نفوذ گسترده غرب در کشورهای عربی و وابسته شدن امنیت آن‌ها به آمریکا، ورود به روند سازش در برابر رژیم صهیونیستی و پشت کردن به آرمان‌های مردم فلسطین قابل مشاهده است. اما اکنون مواضع جریان‌های سیاسی عراقی در بحث فلسطین و ضرورت اخراج نظامیان خارجی از کشورشان، نمایان‌گر ماهیت متفاوت ملی‌گرایی عراقی نسبت به کشورهای عربی است. در واقع، ناسیونالیسم عراقی با تمرکز بر ماهیت اسلامی- عربی بیش از هر چیزی بر حفظ استقلال عراق و پایان اشغالگری و دخالت خارجی و بازگرداندن ثبات و آرامش به این کشور بنا شده است که از قضا این شعارها به شدت ماهیتی «مقاومت‌گرایانه» دارد. لذا گرایش دولت و حتی برخی از جریان‌های سیاسی شیعه به توسعه روابط با کشورهای عربی مانند عربستان و امارات و مصر و قطر نمی‌تواند مبنایی برای تفکر فاصله‌گیری عراق از محور مقاومت باشد چنانکه در جریان تحولات قدس این موضوع به خوبی اثبات گردید.